Գոյական անուն

Գոյական անուն

Առարկա ցույց տվող բառերը կոչվում են գոյական անուն:

Գոյականները լինում են անձնական և իրանիշ:

Անձնանիշ— աղջիկ, տղա, աշոտ կավագործ, օդաչու:

Ո՞վ, Ովքե՞ր

Իրանիշ- քաղաք, գյուղ, ծառ, շուն, ուրախություն

Ի՞նչ, Ինչոե՞ր

Լինում են եզակի

Եզակին ցույց է տալիս մեկ առարկա

տուն, մեքենա, համակարգիչ:

Հոգնակի թիվը ցույց է տալիս մեկից ավելի առարկաներ

տներ, մեքենաներ, համակարգիչներ:

Հոգնակի թիվը կազմվում է եզակիից եր կամ ներ

1.Բայց կան բացառություններ:

Տիկին-տիկիններ

պարոն-պարոններ

անձ-անձեր-անձիք

2.Մի խումբ բառեր գրաբարում ունեցել են ն վարջնահնչյունը, որը հոգնակիի կազմության ժամանակ վերականգնվում է:

Գառ- գառներ

դուռ- դռներ

նուռ- նռներ

ծունկ-ծնկներ

թոռ- թոռներ

ծոռ- ծոռներ

մուկ- մկներ

մատ- մատներ

հարս- հարսներ

ռուս- ռուսներ

3. Այն երկվանկ բառերը որոնց երկրորդ վանկը կազմվում է գաղտնավանկ ը- ով:

Այդ բառերի հոգնակին կազմվում է եր վերջաորությամբ:

Օրինակ՝կայսր- կայսրեր, դուստր- դուստրեր

Բացառություն են կազմում

Արկղ, անգղ, գամփռ

Որոնց հոգնակին կազմում է երկու ձևերով

Արկղ- արկղներ, արկղեր

Անգղ- անգղներ

Գամփռ- գամփռներ

4. Այն բարդ բառերը, որոնց երկրորդ արմատը մեկ վանկանի գոյական է, հոգնակին կազմվում է եր-ով:

Ծաղկեփունջ- ծաղկեփնջեր

դասագիրք- դասագրքեր

ոտնաձայն-ոտնաձայներ

թաղամաս- թաղամասեր

հեռագրասյուն- հեռագրասյուներ

խաչքար- խաչքարեր

5.Այն բարդ բառերը, որոնց երկրորդ միավանկ բաղադրիչը բայ է, գործողություն է ցույց տալիս՝ հոգնակին կազմվում է ներ- ով

Ժամացույց- ժամացույցներ

խաչակիր- խաչակիրներ

մանկավարժ- մանկավարժներ

6.Միավանկ բառերի հոգնակին կազմվում է եր— ով

Քար- քարեր

փունջ- փնջեր

Եթե բազմավանկ բառը վերջանում է ն տառով

սեղան- սեղաններ

աշակերտ- աշակերտներ

նստարան- նստարաններ

աշակերտ- աշակերտներ

7. Գոյականի որոշյալ և անորոշ առումներ:

Գոյականի առումը ցույց է տալիս խոսքի մեջ առարկայի ծանոթ կամ անծանոթ լինելը:

Որոշյալ առումը կազմվում է անորոշ առումի վրա ավելացնելով ը կամ ն որոշյալ հոդը:

Բաղաձայնով վերջացող բառի վրա ավելանում է ը հոդը, ձայնաորով վերջացով բառի վրա ն հոդը:

Օրինակ՝ գիրք- գիրքը, սեղան- սեղանը, քաղաք- քաղաքը, Աշոտ- Աշոտը

Ձայնաորով վերջացող բառի վրա ավելանում է ն հոդը

Օրինակ՝ առու- առուն, կատու- կատուն, Անի- Անին:

8.Բաղաձայնով վերջացող բառի վրայի վրաի ը հոդը կարող է դառնալ և եթե հաջորդ բառը սկսվում է ա, ու, ի, ը ձայնաորներով:

Աշոտը գնաց, Աշոտն ասաց: