Ֆիզիկա

Հավասարաչափ և Անհավասարաչափ շարժում

Այն շարժումը, որի ընթացքում մարմինը կամայական հավասար ժամանակամիջոցներումանցնում է հավասար ճանապարհներ, կոչվում է  հավասարաչափ շարժում:

Հավասարաչափ են շարժվում, օրինակ՝  ժամացույցի սլաքների ծայրակետերը, գրեթեհավասարաչափ է շարժվում Երկիրն Արեգակի շուրջը, հավասարաչափ են ընկնում՝ անձրևիկաթիլները, գազավորված ջրում բարձրանում պղպջակները և այլն:

Այն շարժումը, որի ժամանակ  երկու հավասար ժամանակամիջոցներում մարմինն անցնում էանհավասար ճանապարհներ, կոչվում է անհավասարաչափ  շարժում:

  

Հիմնականում անհավասարաչափ են շարժվում գրեթե բոլոր մարմինները. փողոցում քայլողմարդը, սարից իջնող դահուկորդը, պատշգամբից ընկնող գնդակը, կանգառից հեռացողավտոբուսը, վայրէջք կատարող ինքնաթիռը :

Հավասարաչափ արագացող շարժման արագացման որոշումը.

Աշխատանքի նպատակը.չափել այն արագացումը,որով շարժվում է գնդիկը թեք ճոռով։

Փորձով պետք է համոզվել որ գնդիկի շարժումը ճոռով ներկայացնում է  հավասարաչափ արագացող շարժումը: Նպատակը ՝ փորձ 1- հաշվել թեք ճոռի վրայով շարժվող գնդիկի շարժման արագուցումը։

Անհրաժեշտ սարքեր և նյութեր՝ Ամրակալան թաթիկով, մետաղյա ճոռ, մետաղյա բաժակ, չափերիզ, գնիկ և ժամացույց:

Փորձի ընդհացքը.

Ճոռը ամրացնվում է ամրակալի թաթիկին,

Փորձ երրորդ

Գնդիկը բաց ենք թողնում, հաշվում ենք ճանապարհը:

T1=9.9

T2=1.1

T3=2.69

S=106s=0,006մ

t միջին1=

T1+t2+t3=13.29

Հաշվարկման մարմին:Շարման և դադարի հարաբերականությունը

Առաջադրված են մի քանի փորձեր,որոնց կատարման ընթացքում պարզաբանվում և քննարկվում են՝

1.ինչ է մեխանիկական շարժումը

Ժամանակի ընթացքում մարմնի դիրքի փոփոխությունը այն մարմինները նկատմամբ կոչվում է մեխանիկական շարժում:

2.Մեխանիկայի որ բաժինն են անվանում կինեմատիկա

Կինեմատիկա մեխանիկայի բաժին, ուսումնասիրում է մարմինների շարժումների երկրաչափական հատկությունները:

3.Ինչն են անվանում նյութական կետ

Այն մարմինը, որի չափերը տվյալ պայմաններում կարելի է անտեսել կոչվում է նյութական կետ:

4.Ինչն են անվանում շարժման հետագիծ(թվարկել տեսակները )

Հետագիծ կոչվում է այն գիծը, որով տվյալ հաշվարկման համակարգում շարժվում է մարմինը: Կան հետագծի երկու տեսակ կորագիծ և ուղղագիծ:

5.Ինչն են անվանում մարմնի անցած ճանապարհ

Հետագծի այն տեղամասի երկարությունը, որով շարժվել է մարմինը որոշակի ժամանակամիջոցում կոչվում է այդ ժամանակամիջոցում մարմնի անցած ճանապարհ:

6.Ինչով է տարբերվում հետագիծը մարմնի անցած ճանապարհից:

Անցած ճանապարհ հետագծի երկարություն է, իսկ հետագիծ նրա անցած ճանապարհի գծագիրն է:

7.Որ շարժումն են անվանում հավասարաչափ և որը ՝անհավասարաչափ:

Այն շարժումը , որի ընթացքում մարմինը կամայական հավասար ժամանակամիջոցում անցնում է հավասար ճանապարհներ, կոչվում է հավասարաչափ շարժում: Հակառակ դեպքում անհավասարաչափ՞

8.Որ մեծություննէ կոչվում հավասարաչափ շարժման արագություն և միջին արագություն(միավորը):

Հավասարաչափ շարժման մարմնի արագությունը ֆիզիկական մեծություն է, որը հավասար է մարմնի անցած ճանապարհի հարաբերությանն այն ժամանակամիջոցին, որի ընթացքում մարմինը անցել է այդ ճանապարհը:

9.Ինչ է ակնթարթային արագությունը

Կետի արագություն ժամանակի տվյալ պահին անվանում են ակնթարթային 

արագություն: